Op Entdeckungsrees an de Kasematten an den ale Schifergrouwen

Méi op RTL.lu

Spueren aus der Vergaangenheet

Op Entdeckungsrees an de Kasematten an den ale Schifergrouwen 
 
Mir entdecken déi riseg ënnerierdesch Welt vun de Schifergrouwen zu Uewermaartel a gesinn am Büro vum fréiere Chef wat haut nach iwwert dem Buedem un déi al Zäiten erënnert. An um Kierchbierg kënnt een ënnert d’Schinne vum Tram. An en Deel vun de Kasematten an deem ee keng regulär Visitte ka maachen.

En Deel vun der aler Festung an de Kasematten läit haut ënnert de Schinne vum Tram.

Verstoppt ënnert dem Tram

Wéi se zu Uewermaartel bis op 168 déif am Bierg no Schifer gegruewen hunn.

Spektakulär ënnerierdesch Kummeren

Mir entdecken déi riseg ënnerierdesch Welt vun de Schifergrouwen zu Uewermaartel a gesinn am Büro vum fréiere Chef wat haut nach iwwert dem Buedem un déi al Zäiten erënnert. An um Kierchbierg kënnt een ënnert d’Schinne vum Tram. An en Deel vun de Kasematten an deem ee keng regulär Visitte ka maachen.

Naturschutzgebidder als Hotspot fir méi Biodiversitéit a wat ee selwer fir Insekte maache kann

Naturschutz an Insektestierwen

Naturschutzgebidder als Hotspot fir méi Biodiversitéit a wat ee selwer fir Insekte maache kann 
 
De Giele Botter zu Déifferdeng. An d’Schlammwiss zu Iwwersiren. Zwou Plazen. Een Zil. Liewensraum schaffe fir rar Déieren a Planzen. Mir begleede och Fuerscher déi Insekten zielen. Si wëllen erausfannen op et der méi oder manner ginn. An op mer et wierklech mat engem groussen Insektestierwen ze dinn hunn.

Wéi déi al Dagebaugebidder sech an e wichtege Liewensraum fir rar Déieren a Planze verwandelt hunn.

Eng Oas am roude Buedem

Firwat dëst Fiichtgebitt esou wäertvoll ass a firwat se hei mat Waasserbüffele schaffen.

D’Schlammwiss : Eenzegaarteg zu Lëtzebuerg

Mir begleeden eng Ekipp vum LIST déi Insekten zielen.

Ëmmer méi oder ëmmer manner

De Giele Botter zu Déifferdeng. An d’Schlammwiss zu Iwwersiren. Zwou Plazen. Een Zil. Liewensraum schaffe fir rar Déieren a Planzen. Mir begleede och Fuerscher déi Insekten zielen. Si wëllen erausfannen op et der méi oder manner ginn. An op mer et wierklech mat engem groussen Insektestierwen ze dinn hunn.

Ouni Buedem, kee Liewen

Déi faszinant Welt ënnert eise Féiss 
 
Eng Ekipp vun der Akerbauverwaltung ass op der Sich no deene gudde landwirtschaftleche Biedem hei am Land. Grouss a kleng Organismen maachen de Buedem lieweg. A kënnen esouguer e Kalzong zersetzen. Firwat ass e liewege Buedem esou wäertvoll. E Bauer weist eis säin Trakter, dee d’Bäikraider kameragesteiert eraus kappt. An et gi Planzen déi kënnen Närstoffer aus de Loft an de Buedem bréngen.

D’Akerbauverwaltung schafft un enger detailléierter Buedemkaart vum Land.

Eng eenzegaarteg Kaart vu Lëtzebuerg

De Mister Science erkläert firwat Buedemliewewiesen esou wichteg sinn.

En zefriessene Kalzon am Gaart

Wéi een de Buedem beaarbechten a gläichzäiteg schütze kann.

Wellness fir de Buedem

Eng Ekipp vun der Akerbauverwaltung ass op der Sich no deene gudde landwirtschaftleche Biedem hei am Land. Grouss a kleng Organismen maachen de Buedem lieweg. A kënnen esouguer e Kalzong zersetzen. Firwat ass e liewege Buedem esou wäertvoll. E Bauer weist eis säin Trakter, dee d’Bäikraider kameragesteiert eraus kappt. An et gi Planzen déi kënnen Närstoffer aus de Loft an de Buedem bréngen.

Wat ass Kreeslafwirtschaft a wéi funktionéiert se

Esou laang et geet am Krees dréinen

Wat ass Kreeslafwirtschaft a wéi funktionéiert se 
 
Schong déi ee kann auserneen huelen a reparéieren. En urale Parquet dee gefléckt gëtt an en zweet Liewe kritt. An e Parkhaus dat ee kann of- an nees opbauen. Dat ass Kreeslafwirtschaft. Am Pisa erkläre mir wéi deen neie Wirtschaftsmodell genee funktionéiert a firwat en ëmmer méi wichteg gëtt

Wéi eist Konsumverhalen sech duerch d’Kreeslafwirtschaft verännere wäert.

Net besëtzen, mee benotzen

Wéi d’Kreeslafwirtschaft de Bausecteur revolutionéiere wäert.

Esou einfach wéi Lego

Eng Turnschlapp déi jorelaang hält, well ee se flécke kann.

E Schong wéi e Puzzle

Schong déi ee kann auserneen huelen a reparéieren. En urale Parquet dee gefléckt gëtt an en zweet Liewe kritt. An e Parkhaus dat ee kann of- an nees opbauen. Dat ass Kreeslafwirtschaft. Am Pisa erkläre mir wéi deen neie Wirtschaftsmodell genee funktionéiert a firwat en ëmmer méi wichteg gëtt

Wéi d’Energie an d’Land kënnt a wat mer selwer produzéieren

Gas, Stroum a Sprit

Wéi d’Energie an d’Land kënnt a wat mer selwer produzéieren 
 
D’Pompelspäicherkraaftwierk zu Veinen ass eent vun de gréissten an Europa. Am Pisa weise mir wéi se hei Spëtzestroum produzéieren a kucken zréck op de leschte groussen Ausbau vun dëser Anlag. Mir gesinn wéi de Stroum an eis Steckdous kënnt. Wéi de Sprit dee mer aktuell esou deier musse bezuelen, produzéiert gëtt. A wéi déi al Gaswierker funktionéiert hunn, mat deene mer fréier de Stadgas hei am Land selwer produzéiert hunn.

Wéi eise Stroum produzéiert gëtt an en an d’Steckdous kënnt.

Vum Kraaftwierk an d’Steckdous

D’Pompelspäicherkraaftwierk zu Veinen ass eent vun de gréissten a ganz Europa.

Stroum vum Bierg

Wéi mer eise Gas nach selwer produzéiert hunn.

Stadgas made in Lëtzebuerg

Wéi aus Réiueleg ganz verschidde Produite gemaach ginn.

Vun der Buerinsel an den Tank

D’Pompelspäicherkraaftwierk zu Veinen ass eent vun de gréissten an Europa. Am Pisa weise mir wéi se hei Spëtzestroum produzéieren a kucken zréck op de leschte groussen Ausbau vun dëser Anlag. Mir gesinn wéi de Stroum an eis Steckdous kënnt. Wéi de Sprit dee mer aktuell esou deier musse bezuelen, produzéiert gëtt. A wéi déi al Gaswierker funktionéiert hunn, mat deene mer fréier de Stadgas hei am Land selwer produzéiert hunn.

Wat geschitt mat de Saache déi mir ewech geheien

Op de Spuere vun eisem Offall

Wat geschitt mat de Saache déi mir ewech geheien 
 
Wou gëtt den Offall deponéiert. Wat gëtt verbrannt. A wéi vill bleift nom Feier iwwereg. Mir gesinn wat beim Recylcling vu Verpakungen, Pabeier, Glas oder Holz geschitt. A begleede Fuerscher déi eng wäertvoll Substanz aus dem Biooffall Kaffisaz wëllen eraushuelen. Rescht-Offall, Bio-Offall a Recycling. De Wee vun eisem Offall.

Fuerscher wëllen eng wäertvoll Substanz aus dem Kaffisaz eraus huelen.

Brongt Gold am Bio-Offall?

Zweet Liewe fir Verpakungen, Pabeier, Glas oder Holz.

Wat geschitt beim Recycling?

Firwat eisen Hausoffall sech net a Loft opléist.

Äddi a gutt fort?

Wou gëtt den Offall deponéiert. Wat gëtt verbrannt. A wéi vill bleift nom Feier iwwereg. Mir gesinn wat beim Recylcling vu Verpakungen, Pabeier, Glas oder Holz geschitt. A begleede Fuerscher déi eng wäertvoll Substanz aus dem Biooffall Kaffisaz wëllen eraushuelen. Rescht-Offall, Bio-Offall a Recycling. De Wee vun eisem Offall.

Eng riseg Streesalzmine a Frankräich, Spuere dovun zu Munneref an wat Kachsalz besonnesch mécht.

Wäisst Gold

Eng riseg Streesalzmine a Frankräich, Spuere dovun zu Munneref an wat Kachsalz besonnesch mécht. 
 
160 Meter ënnert dem Buedem. Am Pisa huele mer Iech mat an déi leschte Streesalzmine a ganz Frankräich. 300 Kilometer Galerien a se gi mat all Dag méi déif an de Buedem eran. Mir weise wéi si d’Salz mat risege Maschinnen aus dem Buedem huelen. A firwat een dat Streesalz och bei eis am Land gesicht huet. Am Labo vu Ponts-et-Chaussées zu Bartreng kontrolléiere se d’Qualitéit vum Streesalz. An de Mister Science experimentéiert mat selwer produzéiertem Kachsalz.

Wéi riseg Maschinne sech all Dag méi déif an d’Streesalzmine zu Varangéville era friessen.

E Labyrinth ënnert dem Buedem

Firwat Streesalz net ze graff awer och net ze reng däerf sinn.

Streng Kontroll am Labo

Firwat en Däitschen zu Munneref no festem Salz gesicht huet.

E Schatz am Buedem

De Mister Science wëll säin eegent Kachsalz produzéieren.

Explosioun mat Kachsalz

160 Meter ënnert dem Buedem. Am Pisa huele mer Iech mat an déi leschte Streesalzmine a ganz Frankräich. 300 Kilometer Galerien a se gi mat all Dag méi déif an de Buedem eran. Mir weise wéi si d’Salz mat risege Maschinnen aus dem Buedem huelen. A firwat een dat Streesalz och bei eis am Land gesicht huet. Am Labo vu Ponts-et-Chaussées zu Bartreng kontrolléiere se d’Qualitéit vum Streesalz. An de Mister Science experimentéiert mat selwer produzéiertem Kachsalz.

Wéi mir ënner Keelt leiden an si eis och gutt doe kann.

Déi léif Keelt

Wéi mir ënner Keelt leiden an si eis och gutt doe kann. 
 
Am Short an T-Shirt op der Äispist. Mir testen wéi séier eise Kierper ofkillt a mat wéi engen Tricken en sech géint d’Keelt schützt. De Mister Science geet all Dag äiskal duschen, well dat säin Immunsystem stäerke soll. A mir waren am waarme Summer op d’Kockelscheier kucken wéi si d’Äispiste opbauen. Wéi d’Linnen an d’Äis kommen a firwat d’Äis wäiss an net duerchsiichteg ass.

De Mister Science wëll beweisen dass e mat extremer Keelt säin Immunsystem stäerke kann.

All Dag eng äiskal Dusch an ni méi krank!?

Wéi de Kierper sech virun der Keelt schützt an op ee sech wierklech un der Keelt erkaalt.

Kampf géint Keelt

Mir weisen wéi d’Linnen an d’Äispiste kommen a firwat d’Äis wäiss an net duerchsiichteg ass.

Opwennegen Opbau

Am Short an T-Shirt op der Äispist. Mir testen wéi séier eise Kierper ofkillt a mat wéi engen Tricken en sech géint d’Keelt schützt. De Mister Science geet all Dag äiskal duschen, well dat säin Immunsystem stäerke soll. A mir waren am waarme Summer op d’Kockelscheier kucken wéi si d’Äispiste opbauen. Wéi d’Linnen an d’Äis kommen a firwat d’Äis wäiss an net duerchsiichteg ass.

Am neie Pisa Challenge entdecke mir déi vill verschidde Facette vun der Uelzecht

Vu wonnerschéi bis schrecklech sténkeg

Am neie Pisa Challenge entdecke mir déi vill verschidde Facette vun der Uelzecht 
 
Mir fuere mam Stand Up Paddle iwwer d’Uelzecht a weisen Iech dëse Floss wéi der en nach net gesinn hutt. Vun der glasklorer Quell a Frankräich, duerch verwuessenNaturschutzgebidder an däischter Tunnellen ënner Esch erduerch. Mir entdecken d’Alstad. Gesinn d‘Iwwerreschter vun enger aler mëttelalterlecher Schleis. Weise wéi duerch d’Kraaft vum Uelzecht-Waasser de Gronn a Pafendall entstane sinn. Wéi an der Stad Lëtzebuerg riseg ënnerierdesch Kummeren Héichwaasser solle ofbremsen. A wëllen erausfannen firwat d’Uelzecht esou knaschteg ass.

Firwat Mënsch an Déier vun enger Renaturéierung solle profitéieren.

Sou natierlech wéi méiglech

Wéi Bauwierker ënnert dem Buedem Waassermassen zréck halen.

Riseg ënnerierdesch Kummeren

Wéi d’Kraaft vum Waasser fréien vun de Leit genotzt gouf.

Ouni Uelzecht wier hei näischt gelaf

De Service vun der Escher Kanalisatioun hëlt eis mat an en iwwer 100 Joer ale Kanal.

Wou d’Uelzecht ënnerierdesch fléisst

Wou d’Uelzecht duerch d’Wise sténkt

Wéi Schleisen an der Uelzecht d’Stad Lëtzebuerg sollte virun Ugräifer schützen.

Mir fuere mam Stand Up Paddle iwwer d’Uelzecht a weisen Iech dëse Floss wéi der en nach net gesinn hutt. Vun der glasklorer Quell a Frankräich, duerch verwuessenNaturschutzgebidder an däischter Tunnellen ënner Esch erduerch. Mir entdecken d’Alstad. Gesinn d‘Iwwerreschter vun enger aler mëttelalterlecher Schleis. Weise wéi duerch d’Kraaft vum Uelzecht-Waasser de Gronn a Pafendall entstane sinn. Wéi an der Stad Lëtzebuerg riseg ënnerierdesch Kummeren Héichwaasser solle ofbremsen. A wëllen erausfannen firwat d’Uelzecht esou knaschteg ass.

Themen, déi eis all beschäftegen, wëssenschaftlech hannerfrot vum Olivier Catani a Mister Science.

PISA de Wëssensmagazin

Eisen Alldag ass voller Froen an de Pisa gëtt Äntwerten. Interessant Themen gi wëssenschaftlech recherchéiert a spannend erzielt vum Olivier Catani an der Equipe vum Magazin.

RTL - Pisa, de Wëssensmagazin

Themen déi eis all beschäftegen, wëssenschaftlech hannerfrot vum Olivier Catani a Mister Science.

Play episode