Hutt Dir da scho mol vun der Helleger Muedeléin héieren? Eise Sproochmates Alain Atten hëlt Iech fir d'Explikatioun mat an de Süde vum Land.

Den 20. Juli ass Margréidendag, en Dag, deen sou munch engem näischt méi seet. Gutt, datt mir den Alain Atten hunn, dee bréngt eis den Dag méi no.

Wann et dem Kalenner no geet, misst een eigentlech am Mount Abrëll no dësem Hellege sichen. Fir e bëssen Uerdnung an d'Geschicht vum hellegen Theobald ze kréien, ass den Alain Atten natierlech dee richtegen Uspriechpartner. A wann dir eppes mat der Eenelter Kapell unzefänke wësst, sidd dir schonn um richtege Wee.

De Sproochmates beschäftegt sech mat der lëtzebuerger Sproochewelt an huet sech haut mam Péiteschdag.

Mat Blutt hunn déi meescht vun eis schonn ze di gehat. Entweder fir Blutt ze spenden, an enger Bluttanalyse oder ganz einfach wann ee sech wéi gedoen huet an et leeft Blutt aus der Wonn. Wann een awer vu béisem Blutt schwätzt, musse mir en aneren Expert un de Baxter loossen. Den Alain Atten erkläert wéi Blutt ka béis sinn.

Dës Kéier läit et relativ kloer an däitlech op der Hand vu wou de geléinte Begrëff hier ass. Den Alain Atten ass politesch am Asaz, et geet ëm de Gouvernement.

Wat war da gëschter fir en Dag? Den Dag no Nationalfeierdag? Richteg. De 24. Juni huet awer méi ze bidden, et ass nämlech och Gehaansdag, e chrëschtleche Feierdag zum Gedenken un den hellege Jang den Deefer.

De Mëtteg war den Alain Atten schonn op eiser Antenn am Asaz fir Lëtzebuergesch Wierder ze erklären. Abee wat et mat ''No den Nouten'' op sech huet a wat dat bedeit, dat weess eise Sproochmates natierlech och.

D'Woch vun Nationalfeierdag fänke mir mat engem geléinte Wuert u wat an diverse Beräicher agesat ka ginn. Den Alain Atten iwwer d'Fëllement.

Den Alain Atten kënnt nach eemol zeréck op d'Päischtdeeg.

Wou komme wéi eng Ausdréck hir, a wéi eng Bedeitung hu se? Den Alain Atten beweist haut erëm, dass en sech wéi kaum en Anere mat eiser Lëtzebuerger Sprooch auskennt. Haut geet et ëm "Tuten a Blosen".

Haut kroomt den Alain Atten de Brauchkalenner eraus. Et geet ëm Onverhofft Gléck an ëm eng Geschicht déi net oninterressant ass. Muedeschdag.

Hutt dir iech nach ni d'Fro gestallt firwat deen een Aascht do gréng muss sinn? Et geet ëm de Sproch "op kee gréngen Zweig kommen" an den Alain Atten hëlt sech där Saach natierlech un.

Deem geléinte Wuert vun dëser Kéier begéint ee virun allem wann et ëm Kontrakter geet, an dacks hëlt ee sech net Zäit genuch fir deen Deel vun engem Vertrag grëndlech ze liesen. Den Alain Atten iwwer d'Konditioun.

Haut huet den Alain Atten sech e Feierdag eraus gesicht. Härläichendag. En Numm deen nawell séier geschwat gëtt. Am Joer 1264 gouf Härläichendag a sämtleche Kierche vu Frankräich gefeiert. Ma wéi koum dee Feierdag vu Frankräich op Lëtzebuerg? Den Alain Atten kennt déi ganz Geschicht.

Dee gesäit d'Männercher beim Comptoir, anerer benotzen dësen Ausdrock fir engem ze soen dass ee vum Lämmes gebass ass. Dem Alain Atten no kennen net méi all ze vill Leit dësen Ausdrock. Héich Zäit en emol erëm opliewen ze loossen.

Dës Kéier geet et mam Alain Atten op de Wunnengsmaart. Net datt de Sproochmates elo eng Immobilière hätt, mä mir huelen d'Wuert Appartement op de Leescht.

Op Péngschtdënschdeg gëtt aus dem Sproochmates e folkloristesche Beroder. Den Alain Atten weess vill iwwer d'Traditioun zu Iechternach ze zielen, ëm wat et geet a wéi wichteg d'Sprangprëssessioun fir d'Abteistad an d'Land ass.

Et kënnt mol vir datt een engem Sproch begéint an et weess een net sou richteg wat domat gemengt ass. Dat ass dann och villäicht ee vun de Grënn, firwat verschidde Spréch net méi sou heefeg virkommen. Mat den Hoer op der Zong huet den Alain Atten e ganzt gutt Beispill.

Haut huet eise Sproochmates sech nees e geléinten Wuert erausgesicht, wat aus dem franséische kënnt, nämlech de Supplement:

Déi lescht Vakanz virun der grousser Vakanz steet virun der d'Dier. Eng Vakanz mat Feierdeeg; de Päischtsonndeg an de Päischtméindeg. Do kënnt den Alain Atten natierlech wéi geruff, fir d'Traditiounen ronderëm dës Deeg z'erklären.

"Ech hu kee Rouden a kee Wäissen". En Ausdrock, deen nach haut vu munch engem benotzt gëtt. Bestëmmt och vu Leit, déi zwar ongeféier wësse wat et heesche kéint. Den Alain Atten hëlt sech 3 Minutten Zäit fir dee Sprach méi am Detail ze erklären.

Mol erëm e Beispill aus dem Katalog vun de geléinte Wierder. Den Alain Atten erkläert dës Kéier wéi sech renseignéieren an eis Sprooch verlaf huet.

De 40. Dag no Ouschtere fält ëmmer op en Donneschden. Déi meescht vun eis schwätzen da vu Christi Himmelfaart. Ma et gëtt op mannst nach eng weider Manéier fir dëse Feierdag ze betitelen. Den Alain Atten iwwert den Häraffertendag.

De Sproch vun dëser Kéier kennt een aus och aus dem Däitschen. Kuerz a knapp resuméiert, et geet ëm zerstéieren, futti maachen oder eppes verléieren. Dann hoffe mir datt den Alain Atten net och nach d'Baach ageet.

Dann drécke mir haut d'Schoulbänk mam Alain Atten. An deem Kontext héiert een nawell dacks dat geléinte Wuert enseignéieren. Da si mir mol gespaant wéi dat bei eis gelant ass.

De Mount Mee huet vill Geschichten z'erzielen. Den Alain Atten huet sech fir eng Planz entscheet déi an dëser Zäit an der Bléi ass an dann och op verschidde Manéiere benotzt ka ginn. Da gi mir elo op d'Sich nom Meekraidchen.

Wann d'Kand am Pëtz läit, ass et meeschtens schonn ze spéit. Firwat grad e Kand am Pëtz leie soll, erkläert den Alain Atten.

Wann ee fir eppes zoustänneg ass, gräift ee gären op e geléinte Wuert zeréck; entweder et ass ee verantwortlech oder responsabel. Wéi sech dat 2. Wuert an eis Sprooch verlaf huet, erkläert den Alain Atten.

Den Expert a Saache Lëtzebuerger Sprooch a Bräich huet sech haut mam 5.Mount vum Joer. Den Alain Atten hëlt eis haut mat an d'Geschicht vum Mee.

Et gi sou Deeg do ass vu Moies un eppes net an der Rei. Eleng e Bléck op d'Féiss geet duer fir erauszefannen u wat dat eventuell läit. Mol kucken ob den Alain Atten och mam lénkse Fouss opgestanen ass.

Déi nei Woch gëtt formidabel beim Alain Atten. An domat wiere mir beim Stéchwuert vun dëser Emissioun; formidabel, deemno e geléinte Wuert.

Fir e ganz groussen Deel vun der Bevëlkerung ass e Sonnden e ganz normale Sonnden. Fir de Sichenhaff an de Pafendall ass den 3. Sonnden no Ouschteren awer ee speziellen Dag, de Fliederchersdag. Den Alain Atten weess z'erzielen.

Et wier mol erëm un der Zäit e gudden ale Sproch ënner d'Lupp ze huelen. An dësem Fall geet et drëms enger lästeger Persoun séier lass ze ginn. Den Alain Atten bléist engem de Marsch.

Geléinte Wierder maachen e groussen Deel vun eiser Sprooch aus. Mol aus dem Franséischen, mol aus dem Däitschen. Dës Kéier geet et beim Alain Atten ëm recuperéieren.

Wou komme wéi eng Ausdréck hir, a wéi eng Bedeitunge kënne se hunn? Den Alain Atten hëlt eis mat an d'Welt vun der Lëtzebuerger Sprooch, an erklärt eis haut, firwat op Ouschteren den Ouschter-Hues kënnt.

En weideren Ausfluch an d'Welt vun der Lëtzebuerger Sprooch an hir Ausdréck. Den Alain Atten hält de Bock haut nach e Joer.

Wou komme wéi eng Ausdréck hir, wéi hu verschidde Wieder hire Wee an di Lëtzebuerger Sprooch fonnt? Mir "recommandéieren" Iech, dem Alain Atten haut besonnesch gutt nozelauschteren.

Wou komme wéi eng Ausdréck a Bräich hir, a wéi eng Bedeitunge kënne se hunn? Den Alain Atten hëlt eis mat an d'Welt vun der Lëtzebuerger Sprooch, a këmmert sech haut ëm di gefierften Är.

Wou komme wéi eng Ausdréck hir, a wéi eng Bedeitunge kënne se hunn? Den Alain Atten hëlt eis mat an d'Welt vun der Lëtzebuerger Sprooch, an ass haut op eng gewësse Manéier "séier" ënnerwee.

Gréngen Donneschdeg, Karfreideg, Karsamschdeg, Ouschtersonndeg an Ouschterméindeg. Et ass d'Woch vun Ouschteren an domat net méi wéi normal datt sech den Alain Atten e puer Minutten Zäit fir dat Fest hëlt.

Dëse Weekend ass nawell vill lass, et gëtt nees Formel 1 gefuer. Da gëtt d'Auer virgestallt an dëse Sonnden ass och nach Pällemsonndeg. An dozou weess eisen Expert am Brauchkalenner, eise Sproochmates Alain Atten sou Munches ze erklären.

Wéi et schéngt si mir dës Kéier ënnert de Fëscher ënnerwee. Oder villäicht och net. Den Alain Atten erkläert wat et mam Sproch "Lo kréien déi kleng Fësch och Waasser" op sech huet.

Laanscht déi sougenannte geléinte Wierder kënnt een an eiser Sprooch net sou wierklech. An der Serie vun dëse Wierder huet den Alain Atten sech dës Kéier fir Memberen entscheet.

Ellesonndeg. En Dag op deem vill Leit gefaart hu fir virun Dier ze goen. Wou kënnt deen Numm hier? A wat bedeit deen Numm dann elo. Den Alain Atten weess wou den Numm Ellesonndeg hier kënnt. Um Ellesonndeg soll een awer kengem gratuléieren.

Do kritt een den Duxall gestëbst. Et kann ee sech denken wat et wëll heeschen. Et gëtt awer och nach e puer Ausdréck respektiv Wuertspiller. Den Alain Atten kennt vill Detailer iwwert de Sproch. Huet awer och e puer gutt Äntwerten parat.

An Zäite vun Homeoffice, Mail, PDF a sou weider, kann et awer nach virkommen datt een e Bréif mat der Post schécke muss. A wann dee Bréif net grad un d'Krankekeess geet, muss wuel oder iwwel en Timber op de Bréif. Den Alain Atten hëlt sech dësem geléinte Wuert dës Kéier un.

En ale Brauch kënnt e Sonnden erëm op eis duer. Et ass Bretzelssonndeg. Den Alain Atten léist bewosst Faaschtenzäit ewech. De Sproochmates bleift eis awer d'Äntwert net schëlleg, wou dee Brauch hier kënnt. Buergsonndeg kënnt souguer nach mat an d'Spill.

Et ginn där Ausdréck, déi ee schonn s laang net méi héieren huet. Eise Sproochmates Alain Atten kënnt haut sou mat engem.